บริษัทกองทุนเส้นทางสายไหม (Silk Road Fund Co., Ltd)

แม้ว่าจะมีชื่อเรียกว่า “กองทุน” แต่ “กองทุนเส้นทางสายไหม” เป็นสถาบันการเงินที่บริหารในรูปแบบบริษัท บริษัท กองทุนเส้นทางสายไหม จำกัด (Silk Road Fund Co., Ltd.) ก่อตั้งขึ้น ณ กรุงปักกิ่ง เมื่อวันที่ 29 ธันวาคม 2557 และเริ่มปฏิบัติงานเมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2558

กองทุนเส้นทางสายไหมเกิดขึ้นจากการร่วมลงทุนจากสถาบันการเงิน/ธนาคารแห่งชาติจีนจำนวน 4 แห่ง ซึ่ง 3 ใน 4 แห่ง ได้บริหารจัดการภายในกองทุนผ่านบริษัทจำกัด โดยกองทุนมีสินทรัพย์เริ่มต้นเป็นเงินดอลลาร์ 40 พันล้านเหรียญสหรัฐ ฯ และเงินหยวน 100 พันล้านหยวน ต่อมาในปี 2560 จีนได้เพิ่มเงินเข้าไปในกองทุนอีก 100 พันล้านหยวน สำหรับสัดส่วนโครงสร้างภายในของบริษัทกองทุนเส้นทางสายไหมดังรูปที่ 1 และสถาบันที่ร่วมทุนมีดังนี้¹

1) สำนักงานบริหารเงินตราต่างประเทศแห่งชาติจีน (State Administration of Foreign Exchange) ดำเนินการผ่าน บริษัท Buttonwood Investment Holding Company จำกัด

2) บริษัทเพื่อการลงทุนแห่งชาติจีน (China Investment Corporation) ดำเนินการผ่าน บริษัท Seres Investment จำกัด

3) ธนาคารเพื่อการพัฒนาจีน (China Development Bank) ดำเนินการผ่าน บริษัท China Development Capital จำกัด

4) ธนาคารเพื่อการส่งออกและการนำเข้าแห่งประเทศจีน (China Development Bank and Export-Import Bank of China)

กองทุนเส้นทางสายไหม กำหนดวัตถุประสงค์ในการดำเนินงานอย่างชัดเจน คือ การลงทุนด้านการเงินเพื่อสนับสนุนการค้าและความร่วมมมือทางเศรษฐกิจทั้งในประเทศและต่างประเทศ ภายใต้กรอบการพัฒนาเส้นทางสายไหมใหม่และการพัฒนาเส้นทางสายไหมทางทะเลในศตวรรษที่ 21 โดยให้ความสำคัญเป็นพิเศษในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน ทรัพยากรธรรมชาติ และพลังงาน²

นับตั้งแต่กองทุนเส้นทางสายไหมเริ่มเปิดดำเนินการในปี 2558 ถึงปัจจุบัน ตลอดระยะเวลา 4 ปี กองทุน ฯได้ลงนามในบันทึกความเข้าใจ (MOU) กับทั้งผู้นำประเทศ หน่วยงานของรัฐ สถาบันการเงินและบริษัทข้ามชาติในประเทศต่าง ๆ มากกว่า 30 ประเทศ เพื่อพัฒนาพื้นที่และลงทุนในโครงการ ตามกรอบ One Belt One Road เช่น ปากีสถาน คาซัคสถาน รัสเซีย สหรัฐอาหรับเอมิเรต อียิปต์ ดูไบ เยอรมัน เซอร์เบีย สหภาพยุโรป อุเบกิซสถาน ฝรั่งเศส อิตาลี เป็นต้น³ ภายใต้บันทึกความเข้าใจข้างต้น ปรากฏเป็นโครงการในตาราง ดังนี้

ตารางที่ 1 โครงการภายใต้กองทุนเส้นทางสายไหม

ตารางที่ 2 คู่สัญญาการลงทุนของบริษัทกองทุนเส้นทางสายไหม จำแนกตามประเภทหน่วยงาน/บริษัท

ข้อมูลจากตารางที่ 1 แสดงให้เห็นว่า กองทุนเส้นทางสายไหมเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยสนับสนุนให้โครงการต่าง ๆ บนเส้นทางสายไหมเกิดขึ้นได้อย่างเป็นรูปธรรมในระยะเวลาอันสั้น ผู้บริหารกองทุน ฯ มีความมุ่งมั่นในการการขยายความร่วมมืออย่างต่อเนื่องทั้งในภาครัฐและเอกชนจนเกิดเป็นเครือข่ายการลงทุนที่กว้างขวางและใหญ่ขึ้น ดังจะเห็นได้จากการลงนามในบันทึกความตกลงระหว่างกองทุน ฯ กับคู่สัญญาที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ปัจจุบันโครงการความร่วมมือและการลงทุนส่วนใหญ่เกี่ยวกับอุตสาหกรรมพลังงาน เนื่องจากจีนต้องการสร้างเสถียรภาพด้านพลังงานในประเทศให้ยั่งยืน และเพียงพอต่อการพัฒนาของประเทศในอนาคต

การเจริญเติบโตของกองทุนเส้นทางสายไหม สะท้อนให้เห็นถึงอิทธิพลของจีนที่มากขึ้นในสังคมและเศรษฐกิจโลก และกองทุน ฯ นี้เป็นเครื่องมือในการสร้างความเจริญและความมั่งคงให้จีนด้วยเช่นกัน นัยยะที่ซ่อนปรากฏอยู่ในตราสัญลักษณ์ของกองทุนนี้ ซึ่งมีรูปร่างคล้ายเหรียญจีนโบราณ (อีแปะ) มีรูอยู่ตรงกลาง มีเส้นสายด้านบนเปรียบเป็นทะเลทราย และเส้นสายด้านล่างเปรียบเป็นมหาสมุทร ดังนั้นจึงอาจกล่าวได้ว่า ไม่ว่าจะข้ามทะเลทรายหรือมหาสมุทร⁴ กองทุนเส้นสายไหมจะนำเงิน (เหรียญอีแปะ) ของจีนไปลงทุนในโครงการต่าง ๆ ให้เพิ่มพูน กระจายตัว และนำความมั่งคั่งและมั่นคงกลับมายังจีน

ในฐานะที่บริษัทกองทุนสายไหม เป็น 1 ใน 2 ของแหล่งเงินทุนที่สำคัญต่อการขับเคลื่อนเพื่อพัฒนาโครงการภายใต้เส้นทางสายใหม่ ร่วมกับธนาคารเพื่อการลงทุนโครงสร้างพื้นฐานแห่งเอเชีย (AIIB) (อ่านเพิ่มเติม บทความ ธนาคารเพื่อการลงทุนโครงสร้างพื้นฐานแห่งเอเชีย : Silk Road Fund and The Asian Infrastructure Investment Bank) ความแตกต่างของแหล่งเงินทุนทั้งสอง คือ ความคล่องตัวในการลงทุนตามบริบทและข้อกำหนดของหน่วยงาน เนื่องจากกองทุนสายไหมซึ่งบริหารงานอยู่

ในรูปบริษัทโดยมีจีนเป็นเจ้าของทั้งหมด การอนุมัติการลงทุนและทำความตกลงกับคู่สัญญาจึงมีความคล่องตัวสูงกว่า ในขณะที่ AIIB เป็นธนาคารเพื่อการพัฒนาแบบพหุภาคี ซึ่งเป็นองค์กรอันประกอบด้วยประเทศสมาชิกที่มีสิทธิออกเสียง ดังนั้นการพิจารณาโครงการใด ๆ ย่อมเน้นเป็นโครงการที่สร้างประโยชน์ต่อเศรษฐกิจและสังคม รวมทั้งช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ประชาชนดีขึ้น ซึ่งต้องได้รับการอนุมัติและตามเกณฑ์การออกเสียงก่อน

---

¹Silk Road Fund Co.,Ltd. About Us – Overview – Shareholder Structure [Online]. Available from: http://www.silkroadfund.com.cn/enweb/23775/23767/index.html [17 December, 2018].

²Silk Road Fund Co.,Ltd. About Us – Overview- [Online] Available from: http://www.silkroadfund.com.cn/enweb/23775/23767/index.html [17 December, 2018].

³Silk Road Fund Co.,Ltd. About Us – Overview- Fund History [Online] Available from: http://www.silkroadfund.com.cn/enweb/23775/23778/index.html [17 December, 2018].

⁴Silk Road Fund Co.,Ltd. Cooperated Culture [Online]. Available from: http://www.silkroadfund.com.cn/enweb/23775/23784/index.html [31 March, 2019].